Na co działają nukleotydy dietetyczne i kiedy warto je suplementować?
Nukleotydy to cząsteczki organiczne znajdujące się w większości spożywanych przez nas pokarmów. Nasze ciało następnie wykorzystuje te nukleotydy do budowy naszego DNA. Nukleotydy to związki organiczne, które są niezbędne we wszystkich żywych organizmach. Działają jako elementy budulcowe DNA i RNA, które zawierają całą naszą informację genetyczną. Nukleotydy odgrywają również kluczową rolę w metabolizmie i energii. Transportują energię w postaci ATP do zasilania różnych części komórki. Energia ta jest wykorzystywana do tworzenia nowych białek, komórek i innych ważnych składników. Wykazano, że suplementacja nukleotydów w diecie ma istotny wpływ na wzrost i rozwój komórek, które mają szybki obrót, takich jak te w układzie odpornościowym i przewodzie pokarmowym. Nukleotydy dietetyczne mogą być częściowo niezbędne w warunkach złego stanu zdrowia, złej diety lub stresu.
Poznaj nukleotydy dietetyczne polskiej marki NucleoCare – opracowane naukowo kompozycje najwyższej jakości składników wspierające organizm w szybszej odbudowie komórek odpornościowych i błony śluzowej jelit. Wypróbuj nowoczesną suplementację NucleoCare!
Gdzie znajdziemy nukleotydy?
Istnieje kilka różnych sposobów pozyskiwania nukleotydów. Głównym źródłem są nasze własne ciała. Organizm ludzki naturalnie wytwarza nukleotydy, tworząc je od podstaw lub odzyskując części z komórek. Pożywienie jest kolejnym ważnym źródłem nukleotydów. Zdrowa dieta zazwyczaj dostarcza około 1-2 g nukleotydów każdego dnia. Występują naturalnie w mięsie, owocach i warzywach. Pokarmy o wysokiej gęstości komórek (np. podroby, ryby i nasiona) zawierają najwyższe poziomy nukleotydów. W stanie homeostazy organizmu wszystkie potrzebne nam nukleotydy pozyskujemy z naszego ciała i diety, jednak coraz więcej badań sugeruje, że możemy potrzebować dodatkowych nukleotydów, gdy jesteśmy narażeni na czynnik stresogenny – np. z powodu infekcji, urazu lub podczas szybkiego wzrostu.
Niektórzy naukowcy stawiają hipotezę, że obszary w ciele, które doświadczają dużej wymiany komórek, mogą najwięcej skorzystać z nukleotydów. Komórki w układzie odpornościowym, wątrobie i jelitach mają zwykle bardzo krótkie życie, a nowe komórki muszą być stale tworzone. Powoduje to duże zapotrzebowanie na nukleotydy w tych obszarach ciała.
Korzyści zdrowotne nukleotydów
Wsparcie immunologiczne
nukleotydy mogą wspierać układ odpornościowy, w którym obrót komórek jest wysoki. Niektóre komórki układu odpornościowego żyją tylko 1-3 dni, co oznacza, że nowe komórki muszą być stale tworzone. Teoretycznie nukleotydy mogą dostarczać gotowe do użycia części, oszczędzając czas i energię organizmu. Badania na ludziach nad nukleotydami i układem odpornościowym koncentrowały się głównie na niemowlętach, ponieważ one, a zwłaszcza wcześniaki, do prawidłowego rozwoju potrzebują nukleotydów. Mleko dostarcza większość nukleotydów potrzebnych dzieciom, ale badania mają na celu sprawdzenie, czy dodatkowa suplementacja może być korzystna. Benefity dla niemowląt obejmują m.in. zwiększenie poziomu przeciwciał, limfocytów T i komórek NK (Natural Killer) w organizmie, zmniejszenie biegunki, promowanie wzrostu dobrych bakterii w jelitach. Dodatkowo w jednym małym badaniu z udziałem 20 mężczyzn zbadano wpływ wysoko intensywnych ćwiczeń na układ odpornościowy. Odkryto, że nukleotydy mogą zwiększać poziom limfocytów (rodzaj białych krwinek).
Zespół jelita drażliwego (ang. IBS – Irritable Bowel Syndrome)
suplementacja diety nukleotydami łagodzi niektóre objawy jelita drażliwego, nukleotydy mogą poprawić objawy IBS o ok. 4-6 %. Autorzy badań sugerują, że nukleotydy są najskuteczniejsze w przypadku bólu żołądka i niepełnego wypróżnienia.
Reakcja stresowa po wysiłku fizycznym
ćwiczenia mają wspaniałe korzyści dla naszego organizmu, jednak uruchamiają również reakcję stresowe, która może tłumić nasz układ odpornościowy. Suplementacja nukleotydami może zmniejszyć powysiłkową immunosupresję i aktywację osi podwzgórzowo-przysadkowej (HPA) w modelach ćwiczeń wytrzymałościowych. Badania pokazują, że nukleotydy mogą obniżyć poziom kortyzolu po ciężkich ćwiczeniach oporowych (kortyzol to hormon uwalniany przez organizm w sytuacjach stresowych). Nukleotydy prawdopodobnie łagodzą uszkodzenia mięśni, aktywację osi HPA i układu odpornościowego oraz spadek wydajności po ciężkich ćwiczeniach oporowych.
Funkcje wątroby
wątroba pełni wiele kluczowych funkcji, w tym detoksykującą i metaboliczną, jest odpowiedzialna za tworzenie i rozkładanie cukrów, tłuszczów i białek w naszym ciele. Nukleotydy, które również odgrywają rolę w metabolizmie, są bardzo aktywne w wątrobie. Badania na zwierzętach sugerują, że dieta wzbogacona nukleotydami poprawia skład wątroby. W jednym badaniu suplementacja zmieniła zawartość tłuszczu i cholesterolu w wątrobie. Nukleotydy obniżały markery laboratoryjne (ALT i AST), które wskazują na uszkodzenie lub chorobę wątroby. Przypuszcza się, że nukleotydy pomagają w marskości wątroby, stanie spowodowanym przewlekłym uszkodzeniem wątroby, ale nie zostało to jeszcze naukowo udowodnione. Na podstawie badań na zwierzętach nukleotydy dietetyczne mogą zmniejszać bliznowacenie wątroby i zwiększać aktywność wątroby.
Zdrowie układu pokarmowego
układ pokarmowy to kolejny obszar w ciele, w którym komórki mają szybki obrót. Ponieważ nasz żołądek ma środowisko kwaśne, komórki w naszych jelitach muszą być stale odnawiane. Kilka badań na zwierzętach sugeruje, że suplementy nukleotydowe mogą pomagać w odbudowie tej komórki. Nasze jelita mają specjalne struktury zwane kosmkami, które pomagają przyswajać składniki odżywcze. Badania pokazują, że nukleotydy mogą promować wzrost kosmków, potencjalnie poprawiając wchłanianie składników odżywczych. Według jednego z badań szczury, którym podawano prekursory nukleotydów, miały o 25% większe kosmki. Nukleotydy są również badane pod kątem pomocy w naprawie jelita po urazie i szkodach spowodowanych niedożywieniem, przeszczepem narządów i przewlekłą biegunką.
Długowieczność
wykazano, iż w laboratorium szczury żyją dłużej, gdy ich dieta jest uzupełniona nukleotydami. Badania sugerują, że nukleotydy dietetyczne mogą wydłużyć średnią długość życia szczurów i zmniejszyć liczbę zgonów związanych z nowotworami. Naukowcy uważają, że ten efekt może wynikać z właściwości przeciwutleniających nukleotydów, ale brakuje odpowiednich danych na poparcie tej teorii. Nie da się przełożyć wyników dotyczących długowieczności zwierząt na ludzi, chociaż te badania mogą dać naukowcom pewne wskazówki.
Wsparcie w nauce i pamięci
mózg to kolejny obszar w ciele, który wymaga zdrowego zaopatrzenia w nukleotydy. Na podstawie jednego badania nukleotydy dietetyczne wykazały poprawę pamięci. Stare i młode myszy radziły sobie lepiej w testach pamięci, gdy otrzymały suplementy nukleotydowe. Ponadto szczury na diecie z dodatkiem nukleotydów lepiej radziły sobie z zadaniami uczenia się. Naukowcy odkryli, że te szczury inaczej metabolizują tłuszcz w mózgu. Niektórzy naukowcy stawiają hipotezę, że może to częściowo wyjaśniać lepszą zdolność uczenia się. Oby badania na ludziach były równie obiecujące.
Ochrona przeciwnowotworowa
według jednej z teorii niewystarczająca podaż nukleotydów może negatywnie wpłynąć na replikację i stabilność DNA. Ta niestabilność DNA może potencjalnie umożliwić rozwój komórek nowotworowych. Naukowcy badają, czy nukleozydy mogą naprawiać uszkodzenia DNA w komórkach, co teoretycznie może ograniczać transformację normalnych komórek w komórki nowotworowe. Z drugiej strony zakłada się, że nukleotydy zwiększają wzrost komórek. Hipotetycznie oznacza to, że ich stosowanie należy dokładnie i ostrożnie rozważyć, jeśli dana osoba ma już raka. Potrzebne są badania na ludziach, aby lepiej zrozumieć, czy nukleotydy w diecie wpływają na raka.
Podsumowanie
Nukleotydy to związki organiczne, które naturalnie występują w większości spożywanych przez nas pokarmów. Nasz organizm również sam produkuje nukleotydy. Służą do tworzenia DNA, a także do regulacji energii. Jednak każdy czynnik stresogenny, każdy przypadek zwiększonego zapotrzebowania wymaga dodatkowego wsparcia suplementacyjnego. Wciąż trwa wiele badań naukowych na poparcie korzyści suplementacji nukleotydów, które jak powyżej opisano mogą przynieść wiele dobrego dla naszego zdrowia i samopoczucia. Nie tylko jeśli chodzi o poprawę funkcjonowania przewodu pokarmowego, wsparcie układu nerwowego czy poprawę odporności.
Bibliografia:
1. Carver, J. D. (1994). Dietary nucleotides: cellular immune, intestinal and hepatic system effects.
2. Dancey, C. P., Attree, E. A., & Brown, K. F. (2006). Nucleotide supplementation: a randomised double-blind placebo controlled trial of IntestAidIB in people with Irritable Bowel Syndrome.
3. Sauer, N., Mosenthin, R., & Bauer, E. (2011). The role of dietary nucleotides in single-stomached animals.
4. Bester, A. C., Roniger, M., Oren, Y. S., Im, M. M., Sarni, D., Chaoat, M., … & Kerem, B. (2011). Nucleotide deficiency promotes genomic instability in early stages of cancer development.
5. Pérez, M. J., Sánchez-Medina, F., Torres, M., Gil, A., & Suárez, A. (2004). Dietary nucleotides enhance the liver redox state and protein synthesis in cirrhotic rats.
6. Sterczala, A. J., DuPont, W. H., Comstock, B. A., Flanagan, S. D., Szivak, T. K., Hooper, D. R., … & Kraemer, W. J. (2016). Physiological effects of nucleotide supplementation on resistance exercise stress in men and women.
