Jak laktoferyna wpływa na odporność organizmu?
Laktoferyna to białko obecne w różnych wydzielinach organizmu, takich jak mleko, ślina, łzy i wydzieliny śluzowe, które pełni wielorakie funkcje w układzie odpornościowym. Jego działanie na układ immunologiczny jest wieloaspektowe i obejmuje zarówno mechanizmy bezpośrednie, jak i pośrednie.
Laktoferyna działa na bakterie i układ immunologiczny w złożony sposób. Jest często opisywana jako “niezdolna” do wpływania na organizm z powodu trawienia, jednak dowody naukowe wskazują, że jest hydrolizowana do stabilnych, immunologicznie aktywnych peptydów w kwaśnym środowisku soku żołądkowego. Preparaty laktoferyny są skuteczne po podaniu doustnym, co potwierdzono w licznych badaniach, w tym klinicznych. Laktoferyna dociera do jelit głównie w postaci fragmentów peptydów, gdzie działa lokalnie na mikrobiotę i układ immunologiczny związany z błoną śluzową, wzmacniając odporność wszystkich błon śluzowych w organizmie.
Wpływ laktoferyny na układ immunologiczny u dzieci
Zastosowanie laktoferyny u dzieci cierpiących na biegunkę spowodowało, że złagodziło przebieg choroby i zmniejszyło jej częstość. Laktoferyna pozytywnie oceniana jest również w leczeniu zakażeń przewodu pokarmowego i sepsy u noworodków, a jej podawanie wcześniakom jest zalecane tak szybko, jak to możliwe. U ciężarnych kobiet laktoferyna stosowana dopochwowo zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu. Laktoferyna wspiera prawidłowy rozwój tkanek płodu, w tym prawidłową osyfikację, dostępność i wchłanianie żelaza, chroni przed infekcjami i stanami zapalnymi, przynosząc korzyści zarówno matce, jak i płodowi. Laktoferyna działa jako probiotyk, chroniąc dolne drogi rodne i zapobiegając skutkom stanów zapalnych zarówno w trakcie, jak i przed ciążą, wspomagając płodność. Chociaż laktoferyna jest obecna w płynie pęcherzykowym, wyniki badań nad jej wpływem na dojrzewanie i jakość oocytów są niejednoznaczne.
Istnieją wskazania, że laktoferyna bydlęca ma te same kliniczne efekty u noworodków i niemowląt co laktoferyna ludzka. Infekcje grzybicze były znacznie rzadsze u dzieci otrzymujących laktoferynę. Układ odpornościowy opiera się na dwóch głównych liniach obrony: wrodzonej i nabytej odporności. Odporność wrodzona jest niespecyficzna, zależna od dziedziczonych genów i zapewnia pewną ochronę od urodzenia, a laktoferyna jest jej ważnym składnikiem. Odporność nabyta, specyficzna, rozwija się przez całe życie i pozwala na precyzyjną odpowiedź na pojawiające się zagrożenia. Układ odpornościowy niemowląt jest niedojrzały, a odporność nabyta potrzebuje rozwoju. W tym okresie dzieci są wspierane przez przeciwciała matki. Już w okresie płodowym dziecko otrzymuje zestaw immunoglobulin IgG od matki, które wykorzystuje do obrony immunologicznej przez pierwsze miesiące po urodzeniu. Z czasem zasób ten się wyczerpuje i organizm niemowlęcia musi polegać na własnym rozwijającym się układzie odpornościowym. Niemowlęta otrzymują również przeciwciała IgA z mlekiem matki, co jest istotne dla ich zdrowia. Dzieci karmione piersią przez pierwsze sześć miesięcy są znacznie zdrowsze, w dużej mierze dzięki innym substancjom w mleku matki wspierającym układ odpornościowy. Kombinacja przeciwciał IgG, IgA oraz laktoferyny stanowi znaczną część odporności niemowląt w pierwszych miesiącach życia. Laktoferyna może także wzmacniać działanie przeciwciał, ma potencjał immunomodulacyjny poprzez wpływ na produkcję cytokin, takich jak TNF-alfa, IL-6 i IL-10, oraz na funkcje limfocytów i monocytów.
Laktoferyna stymuluje również receptory dla witaminy D, co jest istotne dla osteogenezy i odpowiedzi immunologicznej. Chroni przed zakażeniami przewodu pokarmowego i martwiczym zapaleniem jelit u niemowląt oraz zmniejsza ryzyko sepsy. Laktoferyna jest bezpiecznym białkiem, bez zgłaszanych skutków ubocznych, co czyni ją odpowiednią nawet dla najmłodszych pacjentów. Działa nie tylko jako czynnik regulujący funkcje organizmu, ale także jako potencjalne narzędzie terapeutyczne. Choć wiele badań nad laktoferyną obejmuje modele tkankowe i zwierzęce oraz próby kliniczne z udziałem noworodków, niemowląt i dzieci, konieczne są dalsze badania, aby zrozumieć jej potencjał u dorosłych.
